tel. 12 644-12-25

Introligatorstwo w Krakowie

Trochę historii o introligatorstwie w Krakowie

W Polsce kunszt oprawiania książek sięga początków państwowości. Pierwszymi księgami na terenie państwa polskiego były przeważnie księgi o treści religijnej, które przybyły wraz z zakonnikami. To właśnie zakonnicy dokonywali pierwszych opraw. Poza duchowieństwem pewną ilość ksiąg pobożnych posiadali uwcześni monarchowie i królowie. Po utworzeniu uniwersytetu Jagiellońskiego wzrosło zapotrzebowanie na księgi konieczne do wykładów i nauki, a wysoka ich cena domagała się odpowiednich opraw. Zapotrzebowanie na prace introligatorów wzrosło w ciągu XV w. Pierwsze wzmianki o świeckim introligatorze pochodzą z ok. 1407r. Przez następne wieki dobrze rozwija się współpraca introligatorów z garbarzami, którzy wytwarzają różne gatunki skór do opraw ksiąg. Pojawiają się też skóry z zagranicy, skóry wykwintne i szlachetne, jak kurdyban , safian, marokin. Każdy introligator musiał znać się na rodzajach i właściwościach skór, oraz musiał umieć osobiście wyprawić i barwić skóry potrzebne do opraw książek. W introligatorstwie używano także desek np. gruszkowych, jesionowych i orzechowych, na które nakładano skóry. Stosowano je w oprawie dużych, grubych ksiąg liturgicznych i stąd wzięło się przysłowie „Przeczytać książkę od deski do deski” Rozkwit ruchu wydawniczego na przestrzeni XVI – XVII w spowodował wielkie zapotrzebowanie na prace introligatorów. Następstwem było zespolenie się luźno pracujących introligatorów w ramy organizacji cechowej. Według ordynacji z 1567r. cech krakowski liczył 12 mistrzów i był pierwszym cechem introligatorskim w Polsce. Metody oprawy i cały przebieg oprawy jaki wykształcił się na przestrzeni wieków niewiele różni się od dzisiejszych, z tym że praca rąk w części została zastąpiona lub wsparta pomocniczymi maszynami, narzędziami i coraz nowszymi materiałami. Na początku XX w wprowadzono do krakowskiego rzemiosła maszynę o napędzie elektrycznym, co pozwoliło na oprawy hurtowe np. książeczek do nabożeństw.